Ποιοι είναι οι κανόνες του πολέμου για την θερμοβαρική βόμβα.
Η θερμοβαρική βόμβα χρησιμοποιήθηκε πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία, στο Γκρόζνι στην Τσετσενία από την Ρωσία (1999-2000), έπειτα στο Αφγανιστάν από τις ΗΠΑ (2002) και στη συνέχεια σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες αναφορές στη Συρία (2017).
Ο όρος θερμοβαρική (thermobaric) προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις “θερμότητα” και “βάρος” (πίεση). Άλλες ονομασίες της είναι βόμβα αερολύματος, βόμβα κενού ή εκρηκτικό καυσίμου-αέρα (Fuel Air Explosive – FAE).
Οι ρωσικές δυνάμεις χρησιμοποιούν τους όρους “εκρηκτικό καυσίμου-αέρα” και “θερμοβαρικό” εναλλακτικά, ενώ η Αμερική και η Βρετανία όπλα “ενισχυμένης έκρηξης”.
Η θερμοβαρική βόμβα, όπως υποδηλώνει το όνομα της, λειτουργεί σε συνδυασμό θερμότητας και πίεσης. Η αρχή λειτουργίας εμφανίζεται σε βιομηχανικά ατυχήματα (πχ φωτιά στο Μπάνσφιλντ) όταν σύννεφα αερίου “γεμίζουν” μια περιοχή και εκρήγνυνται με φλόγα. Σκεφτείτε, μια φιάλη υγραερίου να έχει διαρροή και το αέριο να “γεμίσει” το δωμάτιο. Ένας σπινθήρας θα αναφλέξει το αέριο προκαλώντας ισχυρή έκρηξη.
Πώς λειτουργεί η θερμοβαρική βόμβα
Η θερμοβαρική βόμβα είναι ένα πυρομαχικό δύο σταδίων. Η έκρηξη πρώτου σταδίου διανέμει ένα αεροζόλ που αποτελείται από καύσιμο με βάση τον άνθρακα έως μικροσκοπικά σωματίδια μετάλλου. Μια δεύτερη έκρηξη αναφλέγει αυτό το σύννεφο, δημιουργώντας ένα τεράστιο ωστικό κύμα και ένα κενό καθώς απορροφά όλο το οξυγόνο από το περιβάλλον.
Το κύμα έκρηξης μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο από ένα συμβατικό εκρηκτικό και είναι ικανό να εξατμίζει ανθρώπινα σώματα.
Το αποτέλεσμα μιας έκρηξης θερμοβαρικού όπλου σε περιορισμένους χώρους είναι τεράστιο. Εκείνοι κοντά στο σημείο ανάφλεξης εξαϋλώνονται. Όσοι βρίσκονται μακρύτερα είναι πιθανό να υποστούν πολλούς εσωτερικούς και επομένως αόρατους τραυματισμούς, συμπεριλαμβανομένης της ρήξης τυμπάνου του αυτιού, διάσειση, ρήξη πνευμόνων και εσωτερικών οργάνων και πιθανώς τύφλωση.
Οι ΗΠΑ δοκίμασαν το 2003 μια βόμβα 9.800 κιλών, με το παρατσούκλι “μητέρα όλων των βομβών”. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η Ρωσία ανέπτυξε έναν παρόμοιο μηχανισμό, τον “πατέρα όλων των βομβών” και η έκρηξη τον Σεπτέμβριο 2007 ήταν ισοδύναμη με μια συμβατική βόμβα 44 τόνων ΤΝΤ- καθιστώντας την τον μεγαλύτερο μη πυρηνικό εκρηκτικό μηχανισμό στον κόσμο.
Πότε έχει χρησιμοποιηθεί θερμοβαρική βόμβα;
Η θερμοβαρική βόμβα μπορεί να εντοπιστεί από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν αρχικά χρησιμοποιήθηκαν από τον γερμανικό στρατό. Δεν αναπτύχθηκαν ευρέως μέχρι τη δεκαετία του 1960, όταν οι ΗΠΑ τα χρησιμοποίησαν στο Βιετνάμ.
Οι ΗΠΑ τα χρησιμοποίησαν και στο Αφγανιστάν. Πρώτα, το 2001 για να καταστρέψουν τις δυνάμεις της Αλ Κάιντα που κρύβονταν στις σπηλιές των βουνών Τόρα Μπόρα και το 2017 εναντίον των δυνάμεων του Ισλαμικού Κράτους.
Η Ρωσία τα χρησιμοποίησε στον πόλεμο της στην Τσετσενία το 1999 και καταδικάστηκε από το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για αυτό.
Ρωσικής κατασκευής θερμοβαρικά όπλα φέρεται να χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο της Συρίας το 2017.
Ποιοι είναι οι κανόνες του πολέμου για την θερμοβαρική βόμβα
Δεν υπάρχουν διεθνείς νόμοι που να απαγορεύουν ρητά τη χρήση της, αλλά εάν μια χώρα την χρησιμοποιεί για να στοχεύσει αμάχους σε πόλεις, σχολεία ή νοσοκομεία, μπορεί να καταδικαστεί για έγκλημα πολέμου σύμφωνα με τις Συμβάσεις της Χάγης του 1899 και του 1907.