XI. ΔΗΛΩΣΙΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ
ΥΠΟΓΡΑΦΕΙΣΑ ΤΗ 24 ΙΟΥΛΙΟΥ 1923
Η Τουρκική Αντιπροσωπεία έσχεν ήδη την ευκαιρίαν να γνωστοποίηση ότι η Κυβέρνησις της Μεγάλης Εθνοσυνελεύσεως της Τουρκίας είναι εις θέσιν να εξασφαλίση εις τους ξένους, ενώπιον των Τουρκικών Δικαστηρίων, πάσαν εγγύησιν καλής δικαιοσύνης και ότι δύναται να επαγρυπνή επʹ αυτών εν τη πλήρει ενασκήσει της κυριαρχίας της και άνευ ουδεμιάς ξένης επεμβάσεως, Ουχʹ ήττον όμως είναι διατεθειμένη να προβή εις ερεύνας και μελέτας προς εισαγωγήν των μεταρρυθμίσεων, ας η πρόοδος των ηθών και του πολιτισμού επιβάλλει.
Εν τω πνεύματι τούτω οι ΥΠΟΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ, ενεργούντες δυνάμει των πληρεξουσίων αυτών, προβαίνουσιν εις την επομένην δήλωσιν:
- Η Τουρκική Κυβέρνησις προτίθεται να προσλάβη αμέσως εις την υπηρεσίαν της, διʹ ην χρονικήν περίοδον ήθελε κρίνει αναγκαίαν, πάντως όμως ουχί κατωτέραν των πέντε ετών. Ευρωπαίους νομικούς Συμβούλους, ους θα εκλέξη εκ καταλόγου καταρτιζομένου υπό του Διαρκούς Δικαστηρίου Διεθνούς Δικαιοσύνης της Χάγης μεταξύ των νομομαθών, υπηκόων των μη μετασχουσών του πολέμου 1914‐1918 χωρών, οίτινες θα προσληφθώσιν ως τούρκοι δημόσιοι υπάλληλοι.
- Οι νομικοί ούτοι Σύμβουλοι θα εξαρτώνται εκ του Υπουργείου της Δικαιοσύνης και θα εδρεύωσιν, οι μεν εν τη πόλει της Κωνσταντινουπόλεως, οι δε εν τη πόλει της Σμύρνης, θα μετέχωσι των εργασιών των νομοθετικών επιτροπών και θα ώσιν επιφορτισμένοι να παρακολουθώσι, χωρίς να αναμιγνύωνται εις την εξάσκησιν των καθηκόντων των δικαστών, την λειτουργίαν των πολιτικών, εμπορικών και ποινικών δικαστηρίων, και διαβιβάζωσιν εις τον Υπουργόν της Δικαιοσύνης πάσαν έκθεσιν κριθησομένην αναγκαίαν∙
Θα είναι εντεταλμένοι να δέχωνται πάσαν καταγγελίαν ήτις ήθελε τυχόν προκύψει είτε εκ της απονομής της αστικής, εμπορικής ή ποινικής δικαιοσύνης, είτε εκ της εκτελέσεως των ποινών, είτε εκ της εφαρμογής των νόμων, υποχρεούμενοι να φέρωσι ταύτην εις γνώσιν του Υπουργού της Δικαιοσύνης προς εξασφάλισιν της αυστηράς τηρήσεως της τουρκικής νομοθεσίας.
Θα είναι ωσαύτως εντεταλμένοι να δέχωνται τας καταγγελίας αίτινες δυνατόν να προκύψωσιν εκ των κατʹ οίκον επισκέψεων, ερευνών ή συλλήψεων, των μέτρων τούτων, άμα τη λήψει των, εν ταις δικαστικαίς περιφερείαις Κωνσταντινουπόλεως και Σμύρνης, φερομένων εις γνώσιν του νομικού Συμβούλου δια του επιτοπίου αντιπροσώπου του Υπουργού της Δικαιοσύνης∙ ο λειτουργός ούτος θα δύναται, εν τοιαύτη περιπτώσει, να επικοινωνή απʹ ευθείας μετά του νομικού Συμβούλου.
- Επί πλημμελημάτων, δέον πάντοτε να απαγγέλληται η επί εγγυήσει απόλυσις, εκτός αν η δημοσία ασφάλεια ήθελεν εκ τούτου διατρέξει κίνδυνον ή εάν η προσωρινή απόλυσις ήθελε παρακωλύσει την καλήν πορείαν της ανακρίσεως της υποθέσεως.
- Εν ταις αστικαίς ή εμπορικαίς υποθέσεσιν επιτρέπεται παν συνυποσχετικόν ή πάσα διαιτητική ρήτρα, οι δε επʹ αυτών εκδιδόμεναι διαιτητικαί αποφάσεις θα εκτελώνται κατόπιν θεωρήσεως του Προέδρου των Πρωτοδικών, μη δυναμένου να αρνηθή την θεώρησιν αυτού, ειμή μόνον αν η απόφασις αντίκειται εις την δημόσιον τάξιν.
- Η παρούσα Δήλωσις θα ισχύη επί πέντε έτη. ΕΓΕΝΕΤΟ εν Λωζάννη, τη 24η Ιουλίου 1923.
ISMET
Dr. RIZA NOUR
HASSAN
