Τι απαντά ο Νίκος Δένδιας στις αντιδράσεις για τις “αλλαγές στη διαχείριση των απόρρητων δαπανών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και των Γενικών Επιτελείων”.
Ανησυχίες για τη διαφάνεια στη διαχείριση των απόρρητων κονδυλίων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) και των ΓΕΕΘΑ, ΓΕΣ, ΓΕΝ και ΓΕΑ, εξέφρασε με κοινοβουλευτική του ερώτηση ο Ευάγγελος Αποστολάκης, επικαλούμενος πρόσφατες αλλαγές στη διαδικασία ελέγχου. Σύμφωνα με τον κ. Αποστολάκη, οι νέες ρυθμίσεις καταργούν την υποχρεωτική εξάμηνη διατήρηση “των παραστατικών μετά την υποβολή τους στο Ελεγκτικό Συνέδριο, επιτρέποντας την άμεση καταστροφή τους” και αντικαθιστούν τον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου με εκείνον των Ελεγκτηρίων Δαπανών των Γενικών Επιτελείων.
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, απαντώντας, διευκρίνισε ότι οι αλλαγές αφορούν “στον χρόνο διατήρησης του αρχείου που τηρείται στα Γραφεία Ειδικών Οικονομικών Διαχειρίσεων (ΓΕΟΔ) και όχι στα δικαιολογητικά των απόρρητων δαπανών που ελέγχονται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα και δεν επηρεάζουν την ουσία της διαδικασίας ελέγχου”. Όπως σημείωσε, η προσαρμογή έγινε σε εφαρμογή του Οργανικού Νόμου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (ν. 4820/2021).
Πλέον, μετά τον πρωτογενή έλεγχο που πραγματοποιείται από τα Ελεγκτήρια Δαπανών (ΕΛΔΑΠ) σε όλους τους λογαριασμούς Χρηματικών Ενταλμάτων Προπληρωμής (ΧΕΠ), μεταξύ των οποίων και των απόρρητων δαπανών, τα δικαιολογητικά αυτών τηρούνται στα ΕΛΔΑΠ και αποστέλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο μόνο αν ζητηθεί για έλεγχο, εξασφαλίζοντας ότι παραμένει δυνατή η άσκηση εποπτείας όταν απαιτείται.
Ο κ. Δένδιας υπογράμμισε ότι η διαδικασία ελέγχου των απόρρητων κονδυλίων παραμένει αμετάβλητη σε όλα τα στάδια.
Η ερώτηση του επίτιμου Αρχηγού ΓΕΕΘΑ και ανεξάρτητου Βουλευτή (πρώην ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ), Ναυάρχου ε.α. Ευαγγέλου Αποστολάκη με θέμα: “Αλλαγές στη διαχείριση των απόρρητων δαπανών του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας και των Γενικών Επιτελείων“:
“Η διαχείριση των απόρρητων κονδυλίων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας αποτελεί ένα κρίσιμο ζήτημα που συνδέεται άμεσα με την ασφάλεια της χώρας, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Πρόσφατο δημοσίευμα της έγκριτης ιστοσελίδας militaire.gr, ανέδειξε αλλαγές στη διαδικασία διαχείρισης των δαπανών αυτών, που εγείρουν σοβαρές ανησυχίες. Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα διατύπωση των κανονισμών προβλέπει την κατάργηση της εξάμηνης διατήρησης των παραστατικών μετά την υποβολή τους στο Ελεγκτικό Συνέδριο, επιτρέποντας την άμεση καταστροφή τους. Επιπλέον, σημειώνεται ότι η αρμοδιότητα ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου αντικαταστάθηκε από το Ελεγκτήριο Δαπανών του κάθε Επιτελείου.
Η προηγούμενη διαδικασία, που περιελάμβανε την διατήρηση των παραστατικών για έξι μήνες, εξασφάλιζε τη δυνατότητα εκ των υστέρων ελέγχου, ενισχύοντας τη διαφάνεια στη διαχείριση αυτών των κεφαλαίων. Η κατάργηση αυτού του διαστήματος εγείρει ανησυχίες για την μείωση της δυνατότητας ελέγχου.
Επιπλέον, η αντικατάσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ενός ανεξάρτητου και συνταγματικά κατοχυρωμένου οργάνου, από το Ελεγκτήριο Δαπανών που έχει καθαρά υπηρεσιακό χαρακτήρα εντείνει τα ερωτήματα για την ανεξαρτησία και την επάρκεια των μηχανισμών ελέγχου.
Τα απόρρητα κονδύλια, ενώ είναι απολύτως απαραίτητα για την κάλυψη στρατηγικών αναγκών της εθνικής άμυνας, θα πρέπει να διαχειρίζονται με διαφάνεια, διασφαλίζοντας ότι οι δαπάνες πραγματοποιούνται αποκλειστικά για σκοπούς εθνικής ασφάλειας και όχι για άλλες, μη αποδεκτές χρήσεις. Κάθε αλλαγή στον τρόπο διαχείρισής τους πρέπει να συνοδεύεται από αυξημένα μέτρα διαφάνειας και λογοδοσίας, ώστε να διατηρείται η εμπιστοσύνη των πολιτών και των θεσμών.
Επειδή η διαφάνεια στη διαχείριση των δημόσιων πόρων αποτελεί θεμελιώδη αρχή της δημοκρατικής διακυβέρνησης.
Επειδή η κατάργηση της εξάμηνης διατήρησης των παραστατικών ενδέχεται να περιορίσει τη δυνατότητα ελέγχου και λογοδοσίας.
Επειδή η αντικατάσταση του Ελεγκτικού Συνεδρίου από το Ελεγκτήριο Δαπανών στη διαδικασία ελέγχου των απόρρητων κονδυλίων απαιτεί διευκρινίσεις ως προς τις αρμοδιότητες και τις δυνατότητες ελέγχου των δύο αυτών οργάνων.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1.Ποιοι ήταν οι λόγοι που οδήγησαν στις συγκεκριμένες αλλαγές στη διαδικασία διαχείρισης των απόρρητων κονδυλίων;
2.Πώς διασφαλίζεται πλέον η διαφάνεια και ο επαρκής έλεγχος των απόρρητων δαπανών μετά την κατάργηση της εξάμηνης διατήρησης των παραστατικών;”
Η απάντηση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια:
“Σε απάντηση της σχετικής ερώτησης, όπως με πληροφόρησαν οι αρμόδιοι φορείς, σας γνωρίζω ότι οι αλλαγές που αποφασίστηκαν σε σχέση με τις προγενέστερες διαδικασίες διαχείρισης απόρρητων κονδυλίων, αφορούν στον χρόνο διατήρησης του αρχείου που τηρείται στα Γραφεία Ειδικών Οικονομικών Διαχειρίσεων (ΓΕΟΔ) και όχι στα δικαιολογητικά των απόρρητων δαπανών που ελέγχονται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα, βάσει του άρθρου 47 του ν.δ. 721/1970.
Ο λόγος που προκάλεσε την αλλαγή που επικαλείστε, είναι η εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 68, 133 και 134 του ν. 4820/2021 «Οργανικός Νόμος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και άλλες ρυθμίσεις» (Α΄ 130) βάσει των οποίων, μετά τον πρωτογενή έλεγχο που πραγματοποιείται από τα Ελεγκτήρια Δαπανών (ΕΛΔΑΠ) σε όλους τους λογαριασμούς Χρηματικών Ενταλμάτων Προπληρωμής (μεταξύ των οποίων και των απόρρητων δαπανών), τα σχετικά δικαιολογητικά θα τηρούνται στο αρχείο των Ελεγκτηρίων και δεν θα αποστέλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο, παρά μόνο αν αυτό ζητηθεί για τον προβλεπόμενο έλεγχο.
Η αλλαγή, επομένως, στην οποία αναφέρεστε, δεν επηρέασε τη διαδικασία ελέγχου των υπόψη δαπανών σε κανένα στάδιο, παρά μόνο προσάρμοσε τον τρόπο καταστροφής του αρχείου των ΓΕΟΔ στις αλλαγές που επέφερε ο οργανωτικός νόμος του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Τα προβλεπόμενα από τον νόμο δικαιολογητικά θα εξακολουθούν να φυλάσσονται στα ΕΛΔΑΠ για έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο, οποτεδήποτε αυτό απαιτηθεί.”