Ο Νίκος Δένδιας παρουσίασε την Αναδιοργάνωση του Θεσμού της Εφεδρείας στην Ημερίδα του ΓΕΣ στη ΣΣΕ: Νέος θεσμός ενεργών εφέδρων, στόχος 150.000 εθελοντές έως το 2030. Όλες οι λεπτομέρειες.
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, παρέστη το Σάββατο 26 Απριλίου 2025 στην Ημερίδα με θέμα «Αναδιοργάνωση του Θεσμού της Εφεδρείας», που διοργάνωσε το Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ) στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (ΣΣΕ), στο πλαίσιο της «Ατζέντας 2030».
Στην εκδήλωση συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων της Βουλής Άγγελος Συρίγος, οι βουλευτές Ειρήνη Κασιμάτη και Στυλιανός Φωτόπουλος, η στρατιωτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και εκπρόσωποι των Ομοσπονδιών και Συνδέσμων Εφέδρων Αξιωματικών από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο.
Κατά τον χαιρετισμό του, ο ΥΕΘΑ Δένδιας τόνισε την ανάγκη εκσυγχρονισμού του θεσμού της εφεδρείας, υπογραμμίζοντας ότι η ενεργός εφεδρεία αποτελεί “την ασπίδα της Πολιτείας”. Παρουσίασε τον στόχο δημιουργίας μιας δύναμης 150.000 ενεργών εθελοντών Εφέδρων έως το 2030, με έμφαση στην επιχειρησιακή και ρεαλιστική εκπαίδευση.
Ο Υπουργός ανακοίνωσε τη δημιουργία του θεσμού του Ενεργού Εθελοντή Εφέδρου, στον οποίο θα συμμετέχουν όσοι ολοκληρώνουν τη στρατιωτική τους θητεία, καθώς και όσοι έχουν απολυθεί τα τελευταία δέκα χρόνια. Η εκπαίδευση θα επικεντρώνεται στη χρήση σύγχρονων οπλικών συστημάτων και νέων πρακτικών μάχης, τόσο με φυσική παρουσία όσο και μέσω εξομοιωτών.
Επιπλέον, ο Δένδιας επισήμανε τη μετάβαση σε ψηφιακές διαδικασίες ενημέρωσης των εφέδρων μέσω της εφαρμογής «Έφεδρος» στο gov.gr, ενώ αναζητούνται κίνητρα και παροχές για την υποστήριξη των ενεργών εφέδρων.
Τέλος, έκανε σαφές ότι η μεταρρύθμιση της εφεδρείας και των Ενόπλων Δυνάμεων θα προχωρήσει παρά τις πιθανές τοπικές αντιδράσεις, καθώς «οι καιροί ου μενετοί» και οι γεωπολιτικές εξελίξεις απαιτούν άμεσες και ουσιαστικές αλλαγές.
Η Ημερίδα για την Εφεδρεία συνεχίστηκε με παρουσιάσεις των σχεδιαζόμενων αλλαγών και των βέλτιστων πρακτικών από άλλες χώρες, όπως και συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων, την οποία συντόνισε ο δημοσιογράφος και Έφεδρος Αξιωματικός των Τεθωρακισμένων Κώστας Σαρικάς.
Ολόκληρη η ομιλία του ΥΕΘΑ Νίκου Δένδια:
“Η σημερινή Ημερίδα είναι ένα βήμα στην ολοκλήρωση της «Ατζέντας 2030», γιατί η εφεδρεία είναι ένα σημαντικό τμήμα αυτής της Ατζέντας. Η μεταρρύθμιση και ο εκσυγχρονισμός του θεσμού της εφεδρείας.
Κατ’ αρχήν, πιστεύω στην εφεδρεία αξιοκρατικά. Αποτελεί έναν αξιακό σύνδεσμο ανάμεσα στον πολίτη, στην Πατρίδα και το κράτος. Από τον καιρό της Αθηναϊκής Δημοκρατίας έως το 1940 οι ένοπλοι πολίτες υπήρξαν διαχρονικά το θεμέλιο της Ελευθερίας.
Η συμβολή των Εφέδρων στην Ιστορία του Έθνους δεν μπορεί να αποτιμηθεί. Έχει καταγραφεί στα πεδία των μαχών επί 2.500 χρόνια και αρκεί κανείς να ερευνήσει τα αρχεία που αναγράφονται οι νεκροί της πατρίδας μας για να βρεθεί αντίκρυ στον αριθμό των εφέδρων που θυσιάστηκαν για το μέλλον της χώρας. Καταλήγουμε λοιπόν σε κάτι βασικό και νομίζω γενικά συμπεφωνημένο: ότι ο ένοπλος πολίτης είναι η προμετωπίδα της Ελευθερίας της χώρας.
Έχουμε έναν σκελετό επαγγελματικών στελεχών για τα οποία είμαστε βαθύτατα περήφανοι. Όμως, συμπληρώνονται από τον Έλληνα πολίτη, ο οποίος είναι έτοιμος να πάρει τα όπλα όταν απαιτηθεί για να υπερασπίσει την πατρίδα του, την οικογένειά του, την κοινωνία.
Η σύγχρονη εφεδρεία για εμάς αποτελεί εκτός από αξιακή αναγκαιότητα και στρατηγική αναγκαιότητα. Οι αντίπαλοι, οι απειλές – η απειλή αν το θέλετε – που καλείται να αντιμετωπίσει η πατρίδα μας είναι αριθμητικά πολύ υπέρτεροι. Κατά συνέπεια ο ενεργός στρατός πρέπει να ενισχυθεί. Χρειαζόμαστε λοιπόν μια εφεδρεία ποιοτικά αναβαθμισμένη. Και την ενσωμάτωση του στρατού των πολιτών στον εθνικό αμυντικό μας σχεδιασμό. Γιατί αυτό απαιτεί η ασφάλειά μας, αυτό απαιτεί η εθνική μας επιβίωση.
Η «Ατζέντα 2030», όπως έχει σχεδιαστεί, ενσωματώνει πλήρως τον θεσμό της νέας εφεδρείας όπως και τον θεσμό πρέπει να σας πω και της νέας θητείας, διότι και εκεί θα υπάρξουν δραστικές μεταρρυθμίσεις.
Χρειαζόμαστε ένα δυναμικό μοντέλο και στις δύο περιπτώσεις που να έχει άξονα την εκπαίδευση. Επιχειρησιακή και ρεαλιστική εκπαίδευση, όχι εκπαίδευση στα χαρτιά. Τα υπάρχοντα σύγχρονα οπλικά συστήματα, αλλά και αυτά που θα αποκτηθούν μέσα από τον για πρώτη φορά 20ετή σχεδιασμό, πρέπει να έχουν εκπαιδευμένους χειριστές.
Όπως επίσης οι σύγχρονες πρακτικές μάχης, τα διδάγματα που αποκομίσαμε από το ό,τι συμβαίνει στον κόσμο σήμερα, απαιτούν μία νέα εκπαίδευση και στο πεδίο, αλλά και με εξομοιωτές, με σύγχρονους εξομοιωτές που να προσομοιάζουν και να προσιδιάζουν σε ό,τι ο μαχητής πρόκειται να αντιμετωπίσει.
Για αυτό δημιουργούμε τη νέα εφεδρεία, έναν νέο συμπληρωματικό θεσμό. Αυτός ο νέος συμπληρωματικός θεσμός τοποθετείται ανάμεσα στον στρατό και στην γενική επιστράτευση. Μιλάμε για μια ενεργό εθελοντική εφεδρεία. Εισάγουμε λοιπόν το θεσμό του ενεργού εθελοντή εφέδρου. Σε αυτόν καλούνται να δηλώσουν εθελοντικά τη συμμετοχή τους οι οπλίτες και οι δόκιμοι έφεδροι αξιωματικοί, όταν συμπληρώσουν τη στρατιωτική τους θητεία. Επίσης θα γυρίσουμε πίσω και θα ζητήσουμε από όσους έχουν αφυπηρετήσει τα τελευταία 10 χρόνια κατ’ αρχήν, εάν θέλουν και πώς θέλουν να ενταχθούν.
Στόχος είναι με την πλήρη εφαρμογή της Ατζέντας 2030, σε πέντε χρόνια δηλαδή από τώρα να υπάρχει μια δύναμη 150 χιλιάδων ενεργών εθελοντών εφέδρων, που να έχουν έναν διαφορετικό τύπο εκπαίδευσης και ένα διαφορετικό τύπο ετοιμότητας και να μπορούν να συντρέξουν άμεσα τον ενεργό στρατό και να καλύψουν άμεσα επιχειρησιακές ανάγκες. Νομίζω ότι διατυπώνω το προφανές, ότι η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να μην αξιοποιεί τους πολίτες που επιθυμούν να συνεισφέρουν στην εθνική άμυνα.
Επίσης πραγματοποιούμε αλλαγές και στην ενημέρωση των εφέδρων. Πρέπει να σας ομολογήσω ότι ήταν σοκ για μένα όταν στην πρώτη άσκηση εφέδρων την οποία παρακολούθησα είδα ότι το σύστημα πρόσκλησης είναι το ίδιο τα τελευταία περίπου 50, αν όχι 100 χρόνια. Το Φύλλο Ατομικής Πρόσκλησης το οποίο επιδίδει με φυσική παρουσία αστυνομικός. Να υπάρχει αυτή η πραγματικότητα στη χώρα μας τον 21ο αιώνα; Είναι ποτέ δυνατόν;
Έχουμε λοιπόν ήδη διασυνδέσει την εφαρμογή «Έφεδρος» με το gov.gr, για την άμεση και ηλεκτρονική αποστολή των επιστρατευτικών εγγράφων. Επίσης, αναζητούμε και έχει μεγάλη σημασία ο διάλογος μαζί σας, παροχές και κίνητρα για την ενεργό εφεδρεία, αντισταθμιστικών,οικονομικών, μέσα στα πλαίσια των μικρών μας δυνατοτήτων.
Ακόμη, αναζητούμε τις δικές σας ιδέες, τις δικές σας σκέψεις αγαπητοί συνάδελφοι έφεδροι, για το πώς μπορεί να βελτιωθεί ο θεσμός. Χρειαζόμαστε τη βοήθειά σας επίσης για να δημιουργηθεί, να αναδημιουργηθεί, διότι είμαι σίγουρος ότι οι ρίζες υπάρχουν και είναι στέρεες, μια αμυντική κουλτούρα, μια αίσθηση του κάθε Έλληνα πολίτη ότι έχει λόγο στην άμυνα της πατρίδας και είναι απαραίτητη η συμμετοχή του στην άμυνα της πατρίδας.
Νομίζω ότι το διεθνές περιβάλλον μας διδάσκει ότι η ψευδαίσθηση των αρχών του 20ου αιώνα περί διαρκούς ειρήνης, δεν είναι αυτό το οποίο συνέβη. Δυστυχώς, αλλά δεν συνέβη. Αντίθετα, επιστρέψαμε στην εποχή των αναταράξεων και των πολέμων. Θα ήθελα επίσης να ξεκαθαρίσω ότι δεν θεωρούμε την παρουσία σήμερα τόσων εφέδρων, εκπροσώπων όλων των οργανώσεων εφέδρων από τη χώρα, ως μία συμβολική παρουσία.
Παρακαλώ για την ουσιαστική σας συμμετοχή μετά τις παρουσιάσεις που θα σας γίνουν από πλευράς του Γενικού Επιτελείου Στρατού, αλλά και των συμμάχων μας, οι οποίοι θα μας φέρουν σε επαφή με άλλα πρότυπα. Όπως ξέρετε, έχω επισκεφθεί αρκετές χώρες τους τελευταίους μήνες για να έχω και εγώ μια εικόνα το πώς άλλες χώρες αντιμετωπίζουν τον θεσμό της εφεδρείας.
Επίσης, θα μου δώσετε την ευκαιρία να διατυπώσω κάτι το οποίο θα ήθελα να γίνει σαφές. Δε νοείται μεταρρύθμιση εάν μείνουμε στις αντιλήψεις του χθες, για να μην πω του προχθές.
Αναφέρομαι στην τεράστια διασπορά στρατοπέδων και μονάδων στη χώρα. Καταλαβαίνω, συμμερίζομαι ίσως τοπικές αντιδράσεις, αλλά νομίζω ότι το εθνικό συμφέρον είναι πολύ ευρύτερο και δεν έχουμε την πολυτέλεια να συνεχίσουμε όπως είμαστε.
Αντιδράσεις για συγχωνεύσεις μονάδων, αντιδράσεις ακόμη και για συγχωνεύσεις μονάδων Εθνοφυλάκων με μόνη σκέψη να μην μετακινηθούμε ελάχιστα χιλιόμετρα για την εκπαίδευσή μας, δεν είναι νοητή. Και είμαι απολύτως έτοιμος να αναλάβω το όποιο πολιτικό κόστος απαιτεί η μεταρρύθμιση των Ενόπλων Δυνάμεων της Πατρίδος μας. «Οι καιροί ου μενετοί» και αυτό νομίζω μπορεί να το αντιληφθεί οιοσδήποτε στοιχειωδώς κοιτάξει απλώς το ευρύτερο γεωπολιτικό μας περιβάλλον. Δεν χρειάζεται να κάνει κάτι άλλο.
Περιμένω λοιπόν τη στήριξη σε αυτήν την προσπάθεια, βεβαίως και την εποικοδομητική κριτική, όπου χρειάζεται. Είναι απολύτως καλοδεχούμενη. Δεν ισχυριζόμαστε ότι γνωρίζουμε τα πάντα. Η σημερινή Ημερίδα είναι ακριβώς απόδειξη της προσπάθειας να αναζητήσουμε γνώσεις, απόψεις, αντιλήψεις σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Αλλά αυτό που δεν πρόκειται να γίνει, είναι να μην συνεχισθεί η μεταρρύθμιση απέναντι στις όποιες αντιδράσεις.
Κυρίες και κύριοι, καταλήγω: Ο έφεδρος κατά την άποψή μας είναι η ασπίδα της Πολιτείας. Είμαστε χώρα μικρή, αξιακά όμως δεν είμαστε ασήμαντοι. Είμαστε πολύ σημαντικοί. Και εν αντιθέσει με την τάση πάρα πολλών χωρών για ένα στενά επαγγελματικό στρατό, εμείς ιστορικά επιλέξαμε και επιλέγουμε ως κοινωνία, όχι ως Κυβέρνηση, μια διαφορετική αντιμετώπιση. Μία νομίζουμε πιο ουσιαστική αντιμετώπιση και για τη Δημοκρατία. Και πιστεύουμε βαθύτατα ότι ο Έλληνας Πολίτης είναι περήφανος για αυτήν την επιλογή της χώρας του.
Γιατί στο τέλος – τέλος η στολή που φέρει το εθνόσημο και που όλοι, όπως και εγώ, είχαμε την τιμή να φορέσουμε για ένα διάστημα της ζωής μας, είναι το κοινό μας σπίτι.”