Η κυβέρνηση υπόσχεται επιδότηση ενοικίου με επιστροφή ενός ενοικίου κάθε Νοέμβριο – Οι φόβοι για νέα άνοδο στις τιμές και η κρυφή λογική πίσω από το μέτρο.
Μόνιμα μέτρα δομικού χαρακτήρα ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει η επιστροφή ενός μηνιαίου ενοικίου στους ενοικιαστές κάθε Νοέμβριο.
Παράλληλα, προβλέπεται καταβολή 250 ευρώ καθαρά σε 1,5εκ. συνταξιούχους και ΑμεΑ κάθε Νοέμβριο και αύξηση 500 εκατ. ευρώ στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων για δημόσια έργα και κοινωνικές δράσεις
Επιδότηση ενοικίου: Ποιοι δικαιούνται την επιστροφή ενός ενοικίου;
Τα εισοδηματικά κριτήρια είναι διευρυμένα και αντιστοιχούν σε αυτά που έχουν οριστεί για το πρόγραμμα ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ 2:
- Για τον άγαμο ορίζεται μέγιστο όριο εισοδήματος 20.000 ευρώ.
- Για τους έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης ορίζεται μέγιστο όριο οικογενειακού εισοδήματος 28.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 4.000 ευρώ για κάθε τέκνο.
- Για τις μονογονεϊκές οικογένειες ορίζεται μέγιστο όριο οικογενειακού εισοδήματος 31.000 ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο πέραν του πρώτου.
Αναφορικά με τα περιουσιακά κριτήρια για την επιστροφή ενοικίου για κύρια κατοικία ορίζεται ότι το σύνολο της αξίας της οικογενειακής περιουσίας, όπως προσδιορίζεται κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ του τρέχοντος έτους, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό προσαυξανόμενο κατά 20.000 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού.
Για την επιστροφή ενοικίου για φοιτητική κατοικία δεν ορίζεται περιουσιακό όριο.
Το μέγιστο ποσό επιστροφής για την κύρια κατοικία ανέρχεται σε 800 ευρώ επαυξανόμενο κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο του ενοικιαστή. Το μέγιστο ποσό επιστροφής για τη φοιτητική κατοικία ανέρχεται σε 800 ευρώ..
Θα αυξηθούν κι άλλο τα ενοίκια;
Παρά τις προθέσεις της κυβέρνησης να ενισχύσει τα νοικοκυριά, ειδικοί εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για τις πιθανές πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά ενοικίων. Σε μια περίοδο που:
–η προσφορά κατοικιών είναι περιορισμένη,
–η βραχυχρόνια μίσθωση (π.χ. Airbnb) περιορίζει τις διαθέσιμες μόνιμες κατοικίες,
–και η ζήτηση παραμένει υψηλή,
ένα μέτρο επιδότησης μπορεί αντί να ανακουφίσει, να επιδεινώσει το πρόβλημα, αν οι ιδιοκτήτες προσαρμόσουν τις τιμές προς τα πάνω.
Αυτό που εκτιμούμε είναι ότι η κρατική επιδότηση για ένα ενοίκιο κάθε Νοέμβριο ενδέχεται να ενσωματωθεί στις τιμές των ενοικίων, με τους ιδιοκτήτες να προχωρούν σε αυξήσεις.
Υπάρχει «κρυφή» λογική πίσω από το μέτρο;
Η επιδότηση ενοικίου ενδεχομένως να έχει και δημοσιονομική στόχευση. Αν αυξηθούν οι δηλώσεις μισθωτηρίων στην ΑΑΔΕ ή η δήλωση του πραγματικού και όχι του “μαύρου” ενοικίου, θα περιοριστεί η παραοικονομία στην ενοικίαση και θα αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα.
Για να μην οδηγήσει σε περαιτέρω αυξήσεις, απαιτούνται συμπληρωματικά μέτρα, όπως:
- Κίνητρα για αύξηση της προσφοράς κατοικιών (π.χ. ανακαίνιση εγκαταλελειμμένων ακινήτων).
- Φορολογικές ελαφρύνσεις σε ιδιοκτήτες που διατηρούν σταθερά ενοίκια.
- Παρακολούθηση και έλεγχος των αυξήσεων στις τιμές των ενοικίων σε «καυτές» περιοχές.
Δεδομένου του timing, πολλοί δεν αποκλείουν ότι αποτελεί και έναν τρόπο ενίσχυσης κοινωνικών ομάδων ενόψει μελλοντικών εκλογικών αναμετρήσεων.
Αναλυτικά το μήνυμα του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προς τους πολίτες για τις οικονομικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης:
“Καταρχάς, θα ήθελα και πάλι, με αφορμή τις ημέρες του Πάσχα, να σας ευχηθώ Χριστός Ανέστη, χρόνια πολλά, υγεία και χαρές σε εσάς και στις οικογένειές σας.
Τα στοιχεία του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2024, που μόλις ανακοινώθηκαν από την Εurostat και την ΕΛΣΤΑΤ, καταγράφουν μία σημαντική υπεραπόδοση της εθνικής οικονομίας και ένα πλεόνασμα στα δημόσια ταμεία. Κάτι που σημαίνει ότι, με την προσπάθεια όλων, τα πήγαμε πολύ καλύτερα από όσο υπολογίζαμε.
Η δυναμική ανάπτυξη μαζί με την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, αλλά και μια σειρά άλλων διαρθρωτικών μέτρων, έφεραν πρόσθετα έσοδα, πάνω και από τους στόχους που είχαμε θέσει. Κι έτσι, παρά τους αυστηρούς ευρωπαϊκούς δημοσιονομικούς κανόνες, ένα σοβαρό μέρος τους μπορεί, πλέον, να επιστρέψει στους πολίτες. Είχα πει, άλλωστε, ότι αυτός είναι και o στόχος αυτής της κυβέρνησης: η συλλογική πρόοδος να μετατρέπεται, σταδιακά, και σε ατομική προκοπή.
H τελευταία εξέλιξη δικαιώνει, ασφαλώς, μία πολιτική που συνδυάζει την ανόρθωση της χώρας με την κοινωνική φροντίδα, με θεμέλιο όμως, πάντα, τη δημοσιονομική σταθερότητα. Είναι η ίδια πολιτική που αναγνωρίζουν και όλοι οι διεθνείς οίκοι, αλλά κι εκείνη που κρατά ακλόνητη την εσωτερική μας σταθερότητα μέσα σε έναν ταραγμένο κόσμο. Ενώ, ταυτόχρονα, μπορεί να παράγει και χειροπιαστά αποτελέσματα, διαψεύδοντας τους δημαγωγούς του μηδενισμού και της μιζέριας. Αυτό συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, αυτό επιβεβαιώνεται και τώρα. Τούτη τη φορά, μάλιστα, με πρωτοβουλίες που ενσωματώνουν μία μεγάλη δομική αλλαγή.
Γιατί αυτά που θα ανακοινώσω σήμερα θα ισχύσουν μέσα στο 2025, ακριβώς επειδή οφείλονται στην ετήσια θετική πορεία μας. Θα αποτελέσουν, όμως, ταυτόχρονα και μόνιμα μέτρα, όχι έκτακτες και στοχευμένες παρεμβάσεις όπως παλαιότερα. Διότι η πρόοδος στα δημόσια οικονομικά μεγέθη είναι δομικού χαρακτήρα.
Κι ακόμα, οι πρωτοβουλίες αυτές θα εφαρμόζονται κατά τρόπο ώστε να ενισχύουν ευρύτερα κοινωνικά στρώματα, κυρίως όμως θα λειτουργούν προσθετικά σε όλα όσα έχουν προηγηθεί: από τις διαδοχικές αναβαθμίσεις της βασικής αμοιβής και τις αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, μέχρι τις βελτιώσεις στις αποδοχές των ενστόλων, των εργαζόμενων στο ΕΣΥ, αλλά και τις συνεχείς μειώσεις φόρων.
Με βάση λοιπόν τα παραπάνω, οι νέοι πόροι από τη θετική επίδοση της οικονομίας θα διατεθούν σε τρεις κατευθύνσεις:
Πρώτον, για να δοθεί απάντηση στο πρόβλημα της στέγης. Ξέρω πόσο δύσκολα τα βγάζουν πέρα οι συμπολίτες μας που είναι στο ενοίκιο και η ανακούφισή τους είναι για εμένα η πρώτη μου προτεραιότητα. Γι’ αυτό αποφασίσαμε κάθε χρόνο, και συγκεκριμένα τον μήνα Νοέμβριο, η πολιτεία να επιστρέφει στους ενοικιαστές ένα πλήρες ενοίκιο, ώστε να ελαφρυνθούν τα έξοδά τους. Ενώ, βέβαια, παράλληλα θα εξελίσσονται και όλα τα σχετικά προγράμματα, δηλαδή το «Σπίτι μου ΙΙ», η κοινωνική κατοικία και οι διαδοχικοί κύκλοι του «Ανακαινίζω».
Το δεύτερο μέτρο απευθύνεται σε περίπου 1,5 εκατομμύριο χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και άτομα με αναπηρία, κατηγορίες οι οποίες από φέτος θα στηρίζονται, σε μόνιμη βάση, με 250 ευρώ καθαρά, επιπλέον σε κάθε άλλο έσοδό τους. Και αυτό το ποσό θα καταβάλλεται κάθε χρόνο στα τέλη Νοεμβρίου.
Τέλος, η τρίτη κυβερνητική απόφαση αφορά την αύξηση κατά 500 εκατομμύρια ετησίως του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, με στόχο εδώ να επιταχυνθούν τα δημόσια έργα, καθώς και κοινωνικού χαρακτήρα δράσεις σε ολόκληρη την επικράτεια, αλλά και, εν μέσω διεθνούς αστάθειας, να αυξηθούν οι επενδύσεις για να συνεχίσουν να δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας.
Το οικονομικό επιτελείο θα εξειδικεύσει σε λίγο τις νέες αποφάσεις. Αυτό στο οποίο προσωπικά θα επέμενα είναι η επιλογή της πολιτείας να μεταφέρει στους πολίτες τα κέρδη της συνολικής ανάταξης. Γιατί, όπως σας είπα, γνωρίζω πόσο πράγματι επιβαρύνονται εκείνοι που σήμερα νοικιάζουν σπίτι, αναλώνοντας εκεί ένα μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους. Γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι ειδικά για τα νέα παιδιά να φύγουν από το σπίτι των γονιών τους και να αποκτήσουν τη δική τους στέγη.
Γνωρίζω ακόμη πόσο δοκιμάζονται οι συνταξιούχοι μας και άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ειδικά αυτοί που λαμβάνουν τις πιο χαμηλές συντάξεις. Αλλά και πόσο σημαντικό είναι οι επενδύσεις να μειώνουν διαρκώς την ανεργία, που αποτελεί τελικά και την πιο σκληρή κοινωνική αδικία.
Με εμπιστοσύνη στις δυνατότητες του τόπου και στις ικανότητες της κοινωνίας, είχα κάνει την εκτίμηση ότι οι δυσκολίες μπορούν να ξεπεραστούν και να γίνουν ευκαιρίες. Αυτό αποτυπώνουν και οι νέες πρωτοβουλίες μας, αποδεικνύοντας ότι όσο αναβαθμίζεται η οικονομία της πατρίδας τόσο θα αναβαθμίζεται και η οικονομική θέση του πολίτη, και, μάλιστα, στον αντίστοιχο χρόνο.
Γι’ αυτό και θα επαναλάβω ότι οι συγκεκριμένες μόνιμες παρεμβάσεις αφορούν το τρέχον έτος και όχι τον σχεδιασμό του 2026. Αυτός θα ανακοινωθεί κανονικά στην επόμενη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.
Πρόκειται, βέβαια, για πρωτοβουλίες ύψους 1 δισ., με άμεση αναφορά σε βασικά προβλήματα. Είναι, ωστόσο, και θέλω να το τονίσω αυτό, ζυγισμένες και κοστολογημένες, ώστε να τηρείται η αναγκαία δημοσιονομική ισορροπία και οι σχετικές προβλέψεις των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων. Για να τεκμηριώσουν έτσι ότι η κυβέρνηση νιώθει, φροντίζει και προσπαθεί συνέχεια για μια καλύτερη ζωή, επιδιώκοντας η επιτυχία των αριθμών να γίνεται και ευημερία των πολλών και η συλλογική πρόοδος της Ελλάδας να μεταφράζεται και σε ατομική πρόοδο των Ελλήνων. Μια δέσμευση στην οποία ήμασταν, είμαστε και θα είμαστε πιστοί.
Προτεραιότητές μας παραμένουν το συμφέρον της πατρίδας και η αναγέννηση της κοινωνίας. Όχι με ψεύτικα λόγια και ανέξοδα συνθήματα, αλλά με αληθινές πράξεις και ορατές λύσεις, αντιμετωπίζοντας με ρεαλισμό κάθε πρόσκαιρο εμπόδιο, αλλά και με ευθύνη την κάθε ανεύθυνη προπαγάνδα που ανοίγει κερκόπορτες σε νέες περιπέτειες. Βαδίζοντας, δηλαδή, στον δρόμο που χάραξε η κατεύθυνση «το είπαμε, το κάναμε» και έχοντας τη σιγουριά και την αυτοπεποίθηση που επιβάλλει η εποχή, γιατί έχουμε πολλά ακόμη να διεκδικήσουμε και πολλά ακόμη να κατακτήσουμε. Συνεχίζουμε λοιπόν και να είστε βέβαιοι ότι, παρά τις δυσκολίες, τα καλύτερα έρχονται.”