Με χαμηλή διαθεσιμότητα στα ελληνικά Apache και τους Αμερικανούς να σχεδιάζουν την απόσυρση δεκάδων ελικοπτέρων Apache τύπου D, το ΓΕΣ εξετάζει την εκμετάλλευση της συγκυρίας για ανανέωση και ενίσχυση του στόλου της Αεροπορίας Στρατού.
Η συζήτηση εντός του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) έχει ενταθεί καθώς διαμορφώνεται ένα μοναδικό “παράθυρο ευκαιρίας” για την ενίσχυση του ελληνικού στόλου ελικοπτέρων Apache. Το παράθυρο αυτό σχετίζεται άμεσα με τον σχεδιασμό του Στρατού των ΗΠΑ να αποσύρει σταδιακά τα παλαιότερα AH-64D Longbow, στο πλαίσιο της μετάβασης σε έναν καθαρό στόλο AH-64E.
Σύμφωνα με τον Lt. Gen. Joseph Ryan, αναπληρωτή αρχηγό Επιχειρήσεων του Στρατού των ΗΠΑ, «τα παλαιότερα AH-64D, τα οποία έχουν ήδη συμπληρώσει τρεις δεκαετίες υπηρεσίας, δεν αποτελούν πλέον ικανότητα νίκης σε σύγχρονο πόλεμο».
Σύμφωνα με έγγραφα προϋπολογισμού, αναμένεται ότι ο αριθμός των ενεργών AH-64D θα μειωθεί σημαντικά από περίπου 120 το οικονομικό έτος 2025 σε 24 το 2026.
Στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, τα AH-64D θεωρούνται «παλαιού τύπου / απαρχαιωμένα» και προβλέπεται ότι θα διατεθούν ενδεχόμενα προς πώληση ή παραχώρηση σε ξένες δυνάμεις.
Αυτή η εξέλιξη δημιουργεί προοπτικές για χώρες-συμμάχους των ΗΠΑ, όπως η Ελλάδα, να αποκτήσουν μεταχειρισμένα AH-64D μέσω προγραμμάτων μεταβίβασης ή πώλησης.
Σύμφωνα με άρθρο του Βασίλη Νέδου στην Καθημερινή, ο στόλος της Αεροπορίας Στρατού αριθμεί συνολικά 28 ελικόπτερα Apache και των δύο τύπων:
- 19 παλαιότερα τύπου AH-64A, τα οποία έχουν ουσιαστικά πάψει να υποστηρίζονται, και
- 9 νεότερα τύπου AH-64D
Ωστόσο, η διαθεσιμότητα είναι ιδιαίτερα χαμηλή, κυρίως λόγω της παλαιότητας, της έλλειψης ανταλλακτικών και των επιπτώσεων της καταστροφής στη βάση Στεφανοβικείου, όπου καταστράφηκαν κρίσιμα αποθέματα και υποδομές αξίας εκατομμυρίων ευρώ.
Τα Apache AH-64, παρότι εμβληματικά επιθετικά ελικόπτερα με τεράστιες δυνατότητες, έχουν όντως βρεθεί τα τελευταία χρόνια αντιμέτωπα με νέες απειλές στο σύγχρονο πεδίο μάχης – κυρίως από φθηνά, ευέλικτα FPV drones (First Person View), κάτι που αλλάζει δραστικά το δόγμα χρήσης τους.
Σύμφωνα με πολλές αναφορές από Ουκρανία και άλλες ζώνες συγκρούσεων, τα ελικόπτερα επιθετικού ρόλου (όπως Apache, Ka-52 κ.λπ.) έχουν καταστεί πολύ πιο εκτεθειμένα σε drones αυτοκτονίας μικρού κόστους, τα οποία:
- Κοστίζουν μερικές εκατοντάδες ή λίγες χιλιάδες ευρώ,
- Είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν με τα υπάρχοντα αισθητήρια,
- Μπορούν να πλήξουν κρίσιμα σημεία (π.χ. κινητήρες, στροφείο, cockpit), προκαλώντας καταστροφές δυσανάλογες του κόστους τους.
Έτσι, ένα Apache αξίας δεκάδων εκατομμυρίων μπορεί να απειληθεί από ένα drone που κοστίζει <5.000 €.
Η περίπτωση της Νότιας Κορέας
Η Νότια Κορέα είχε ξεκινήσει διαδικασίες για νέα παρτίδα Apache (AH-64E Guardian), ωστόσο το 2023–2024 αποφάσισε να ακυρώσει το πρόγραμμα, επικαλούμενη:
- Υπερβολικό κόστος αγοράς και υποστήριξης,
- Αλλαγές στο επιχειρησιακό περιβάλλον (ιδίως λόγω drones και πυραυλικών απειλών),
- Επένδυση σε πιο φθηνές και πιο «δικτυοκεντρικές» λύσεις UAV και loitering munitions.
Η αντίθετη επιλογή του Ισραήλ
Οι Ισραηλινοί, αντίθετα, όχι μόνο δεν αποσύρουν τα Apache, αλλά παρήγγειλαν επιπλέον AH-64E και εκσυγχρονίζουν τον υπάρχοντα στόλο τους.
Ο λόγος είναι διττός:
- Διαθέτουν πολύ ανεπτυγμένο δίκτυο ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance) και αντιαεροπορικά/αντι-drone συστήματα,
- Χρησιμοποιούν τα Apache σε συνδυασμό με UAV και άλλα μέσα, όχι μεμονωμένα.
Το Ισραήλ έχει επιλέξει να τα κρατήσει ως πλατφόρμες “πολλαπλασιαστή ισχύος”, καλύπτοντάς τα με ισχυρή αντιαεροπορική προστασία και ηλεκτρονικό πόλεμο — κάτι που δεν μπορούν να κάνουν όλες οι χώρες.